“We are survival machines – robot vehicles blindly programmed to preserve the selfish molecules known as genes. This is a truth which still fills me with astonishment.”
― Richard Dawkins, The Selfish Gene
เบื้องต้น ถ้าอิงทฤษฎีนี้ ก็ต้องแซวว่า เราก็ต่างเป็นแค่ ทาสยีน ด้วยกันทั้งนั้น... ( *ถ้ามี เอเลี่ยน/ชีวิตอื่นต่างดาว พวกเขาก็คงเป็นทาสยีนเช่นกัน มั้ง ? 🧬👽)
... มองแง่นี้ พฤติกรรมของเราหรือสิ่งมีชีวิตต่างๆ (ไม่ว่าดีร้าย) ลึกๆล้วนถูก ยีน บงการขับดันขับเคลื่อน หรือจะเรียกว่า ถูกยีนหลอก ทั้งในระดับหยาบๆทั่วไป กระทั้งหลอกซ้อนหลอกในระดับลึกว่า เราเป็นตัวของเราเอง มีเจตจงนงอิสระคิดเองได้ (ทั้งที่ตัวตนจริงๆไม่เคยมีจริง ? ) ก็แล้วแต่จะอุปมาหรือวิจารณญาณแง่มุมกันไป
มองในสเกลใหญ่ขึ้นไป ระดับสังคม-ระดับเผ่าพันธุ์-ที่จำเป็นต้องสัมพันธ์กับระบบธรรมชาติแวดล้อมด้วยแล้ว ดูเหมือน การร่วมมือกัน-การมีสำนึกสาธารณะ เห็นแก่ผู้อื่นเห็นแก่สิ่งแวดล้อม-เห็นแก่ชีวิตอื่นๆบ้างด้วย มีแนวโน้มว่าจะทำให้ ยีน ได้อยู่รอดมีประสิทธิภาพมากกว่าแค่การเป็นคนคับแคบเห็นแก่ตัวเอาตัวรอดคนเดียวหรือเอาเพียงแค่พวกตัวเองกลุ่มเล็กๆ ก็ควรต้องขยายเป็นระดับเห็นแก่เผ่าพันธุ์ เห็นแก่ธรรมชาติแวดล้อม ให้อยู่กันได้ด้วย เพราะทุกอย่างสัมพันธ์กระทบถึงกันหมด อะไรก็ว่าไป ( แม้แก่นรากฐานลึกๆ จะยังคงจัดได้ว่า ยังคงมีความ เห็นแก่ตัว ขับเคลื่อน อยู่ดีอยู่นั่นเอง )
ในสเกลระดับจักรวาล ถ้าอิงความรู้เชิงฟิสิกส์ประกอบด้วย ก็เป็นที่ทราบกันว่า เริ่มแรกหลัง Big Bang ใหม่ๆ ยังไม่มี ยีน เกิดขึ้น มีแต่ปรากฏการณ์ของสสาร-อนุภาคมูลฐาน เป็นต้น ... ยีน เพิ่งวิวัฒน์มาช่วงหลังๆนานโขนับพันล้านปี กว่าจะเกิดเป็นสิ่งมีชีวิตต่างๆ ที่รู้สึกนึกคิดได้ เกิดมีพฤติกรรมต่างๆ เห็นแก่ตัว ดิ้นรน เพื่อรอด ได้สืบพันธุ์-สืบยีน ให้ดำรงอยู่ต่อๆไป...ส่วน ระบบชีวิต-ระบบจักรวาล มุ่งหมายแค่ให้ยีนรอด แค่นั้น ? หรือสาระของการมีชีวิต มีเพียงแค่นั้นจริงๆหรือไม่ ? อันนี้คงยังไม่อาจฟันธง เพราะตัวที่มาของระบบจักรวาลทั้งปวงเองยังคงลี้ลับ ทั้งองค์ความรู้เท่าที่มนุษย๋์เรามีก็ยังไม่ได้ตอบอะไรๆเคลียร์ทั้งหมดทุกแง่มุม แม้เคสของชีวิตแรกสุด ก็ยังเป็นปริศนาว่ามาจากไหน เกิดขึ้นได้ยังไงแน่ ก็ยังคงมีปริศนาอีกมากมายที่ต้องค้นหาไขความลับต่อไป ว่าทำไมมันถึงเป็นอย่างที่มันเป็น-ที่มาที่ไป-เพื่ออะไรยังไง-แล้วจะไปไหนต่อ...ฯลฯ