"กระบวนการของภาษาที่ใช้พูดจะกำหนดกระบวนการคิด ส่งผลต่อทัศนคติต่อสิ่งต่างๆ" / Arrival 2017
มนุษย์เราสามารถคิดโดยปราศจากอิทธิพลของคำหรือภาษาอย่างสมบูรณ์ได้หรือไม่ ? ... คิดด้วยภาพ คิดด้วยเสียง กลิ่น รส หรือ ใจ ? ฯลฯ ... แต่ไม่ว่าคิดด้วยอะไร ยังไงก็เหมือนจะมี คำภาษาเป็นฉากหลังเคียงข้างอยู่เสมอๆ ? (ลองสังเกตตัวเอง) ส่วนหนึ่งเพราะคงด้วยคำอักษรภาษานั้นได้ถูกปลูกฝังคู่อารยธรรมมนุษย์เรามานาน อย่างต่ำๆก็หลักหลายพันปี
* อักษร/ภาษา มีประโยชน์ต่ออารยธรรมมนุษย์มาก คงไม่มีข้อโต้แย้งละครับ แต่มุมหนึ่งบางแง่ ภาษาอาจเป็นคล้ายแว่น-ฟิลม์ หรือหมอกมัว ที่ปิดกั้นไม่ให้เข้าถึง/ปะทะความจริงแบบตรงไปตรงมา ก็ถ้าหากใครยึดติดกับคำตัวอักษรมากเกินไป (และผลข้างเคียง คือบางเคส อาจเถียงกันไม่จบ/คุยกันไม่รู้เรื่องก็มี แม้ภาษาเดียวกัน ฮึๆ) เพราะยังไง คำก็เป็นสิ่งสมมติเท่านั้น และย่อมมีข้อจำกัดในการอธิบายความจริงในธรรมชาติ ซึ่งย่อมมีแง่มุมซับซ้อนกว่าคลังคำภาษาที่มีอย่างเทียบกันไม่ได้ และก็ชัดเจนว่าบางเคสที่ไม่สามารถอธิบายด้วยคำ หรือยากจะอธิบาย ก็มีแยะ
ปล. และที่น่าสนใจอีกแง่ แล้วสัตว์อื่นๆละ ที่มันไม่มีภาษาที่เป็นคำลายลักษณ์อักษรแบบมนุษย์เรา มันคิดด้วยอะไร ? คิดด้วยใจ คิดด้วยคลื่น ? หรือแท้จริง มันไม่ได้คิดอะไร ฮึๆ ฯลฯ (และ ถ้าพวกชีวิตทรงภูมิต่างดาวมีจริงด้วย ก็นะ เขาอาจไม่คิดด้วยคำ ? หรือคิดด้วยวิธีอื่นที่ยิ่งเข้าใจยาก หรือเข้าใจไม่ได้เลย )
